Sơ kì (859 - 863)

Không bao lâu sau khi lên ngôi, Ý Tông đại xá trong nước. Vào tháng 11 ÂL năm này, tể tướng Tiêu Nghiệp bị bãi chức, dời làm Tiết độ sứ Kinh Nam. Đầu năm 860, Ý Tông lấy Hàn Lâm học sĩ thừa chỉ, Binh bộ thị lang Đỗ Thẩm Quyền làm Đồng bình chương sự. Những năm Tuyên Tông, tể tướng Lệnh Hồ Đào nắm quyền triều chính lâu ngày, áp chế đại thần, chuyên quyền đốc đoán. Vì thế không lâu sau khi lên ngôi, Ý Tông quyết định bãi chức của Lệnh Hồ Đào, sung làm Tiết độ sứ Hà Trung. Cựu tể tướng Bạch Mẫn Trung được phục chức, phong Môn Hạ thị lang, Đồng bình chương sự, nắm quyền trong triều.

Cũng vào đầu năm 860, Đại Đường và Nam Chiếu xảy ra một cuộc tranh chấp. Lúc Tuyên Tông giá băng, Nam Chiếu sai sứ sang viếng tang. Khi vua Nam Chiếu Phong Hựu Thích chết, con là Tù Long nối ngôi thì triều Đường lấy cớ Tù Long phạm húy vào tên của Đường Huyền Tông (Lý Long Cơ) nên không hạ chiếu sắc phong cho Tù Long. Tù Long tức giận, tự xưng là hoàng đế, đặt tên nước là Đại Lý, cải nguyên Kiến Cực và cho quân xâm phạm vào biên cương[9] Còn ở bên trong có cường đạo ở Chiết Đông[10] là Cừu Phủ tác loạn, dẫn quân đánh phá các châu, huyện, quân triều đình nhiều lúc gặp bất lợi. Năm 860, triều đình cử Vương Thức cầm quân đánh dẹp, đến mùa thu cùng năm thì dẹp yên được cuộc khởi nghĩa, Cừu Phủ bị bắt đưa về kinh và bị xử tử. Vương Thức được thăng chức Kiểm giáo hữu tán kị thường thị, các tướng dưới quyền đều được ban thưởng.

Không lâu sau khi tái nhiệm chức tể tướng, Bạch Mẫn Trung lên triều yết kiến Ý Tông thì bỗng bị ngã và bị thương nặng. Vì thế Mẫn Trung năm lần dâng biểu lên Ý Tông xin từ chức. Mãi đến năm 861, Ý Tông mới quyết định đổi Bạch Mẫn Trung làm Tiết độ sứ Phượng Tường và phong cho Đỗ Tông lên đảm nhận tứ vị. Cuối năm 860, Ý Tông truy tặng quan chức cho cố tể tướng Lý Đức Dụ là Thiếu bảo, Tả bộc xạ, tước Vệ quốc công. Không lâu sau, tể tướng Hạ Hầu Tư bị bãi, sung làm Tiết độ sứ Tây Xuyên[11].

Tháng 11 ÂL năm 860, Ý Tông đổi niên hiệu thành Hàm Thông năm thứ nhất, xá thiên hạ. Trong những năm này, quân Nam Chiếu liên tục quấy phá vào vùng biên, ban đầu Nam Chiếu liên kết với người dân nổi dậy ở An Nam đô hộ phủ[12] công phá quận Giao chỉ, Đô hộ Lý Vũ phải bỏ trốn. Mãi đến giữa năm 861, triều đình phái Vương Khoan là Kinh lược sứ cùng với thổ quân của Lý Vũ hợp sức mới bình dẹp được. Nhưng ngay sau đó, Nam Chiếu lại tấn công vào Ung châu[13] và bao vây nơi này. Sang năm 862, Nam Chiếu lại tấn công vào An Nam một lần nữa. Triều đình phải ra lệnh cho Thái Tập dẫn 30000 quân tới giải nguy cho An Nam thì người Man mới tạm lui.

Đầu năm 862,tể tướng Tưởng Thân bị biếm chức. Trong lúc đất nước bắt đầu hỗn loạn thì Ý Tông lại bỏ bê triều chính. Ông tôn thờ Phật giáo một cách thái quá, thường triệu sư tăng vào cung thuyết pháp, nhiều lần ghé thăm các ngôi chùa và lãng phí tiền bạc cho việc tôn thờ Đức Phật. Lại bộ thị lang Tiêu Phỏng dâng sớ can ngăn, Ý Tông khen ngợi là thẳng thắn nhưng lại không làm theo. Trong lúc đó Thái Tập ở An Nam dâng biểu xin triều đình giữ 5000 quân ở lại Giao châu phòng bị người Man tấn công, triều đình không theo. Do đó chẳng mấy lâu sau thì Nam Chiếu lại kéo đến quấy nhiễu, tấn công vào Giao châu rồi kiểm soát được vùng đất này.

Tháng 7 ÂL cùng năm, quân lính Từ châu[14] nổi dậy, đuổi Tiết độ sứ Ôn Chương. Triều đình phải cho đổi Ôn Chương làm Bân Ninh tiết độ sứ. Cũng trong năm này, Hạ Hầu Tư lại được thăng chức Tả bộc xạ, Đồng bình chương sự (tể tướng). Vào năm 863, giặc cướp tấn công vào Từ châu, giết chết quan lại nhưng sớm bị dẹp yên. Khi đó tả trung úy Dương Huyền Giá có giao tình với Dương Thu nên tiến cử ông này lên làm tể tướng, trong khi tể tướng Đỗ Thẩm bị biếm chức làm Tiết độ sứ Trấn Hải và Đỗ Tông cũng bị biếm làm Tiết độ sứ Phượng Tường.

Trung kì (864 - 869)

Đầu năm 864, tiết độ sứ Chiêu Nghĩa[15] là Thẩm Tuân bị gia nô Quý Tần giết chết, triều đình cử Kinh triệu doãn Lý Tân thay thế. Trong lúc này ở An Nam, triều đình phái Khang Thừa Huấn dẫn quân chống lại Nam Chiếu nhưng không giành được thắng lợi quyết định. Trong lúc đó thì Khang Thừa Huấn đóng quân ở ngoài sợ bị nghi ngờ nên từ chức, triều đình mới cử Cao Biền sang An Nam. Mãi đến năm 866, Cao Biền mới đánh bại được người Man và giành lại quyền kiểm soát Giao châu

Cuối năm 864, tể tướng Hạ Hầu Tư bị bãi. Tháng 3 ÂL năm 865, tể tướng Tiêu Trí qua đời, Ý Tông phong cho Cao Cừ lên thay vào vị trí này. Đầu năm 866, thái hoàng thái hậu Trịnh thị băng hà, tôn thụy là Hiếu Minh hoàng hậu; cũng trong năm đó thì Dương Thu phạm tội, bị bãi chức. Trong khi đó thì quan hệ của nhà Đường với Nam Chiếu lại ngày một xấu đi, nhất là khi Nam Chiếu nhiều lần tấn công vào trấn Tây Xuyên gần vùng biên giới. Ý Tông trong khi đó lại quyết định tách Tây Xuyên làm hai trấn là Tây Xuyên và Định Biên gồm 7 châu thuộc trấn Tây Xuyên cũ, bổ nhiệm Lý Sư Vọng làm Tiết độ sứ Định Biên và dời trụ sở của trấn này đến Tây châu, một nơi không thích hợp làm căn cứ cho việc phòng thủ. Cuối cùng thì quân Nam Chiếu tấn công ngày một dữ dội vào biên cương và triều đình đối phó một cách lúng túng và kém hiệu quả.

Vào năm 868, binh lính ở Từ châu làm loạn dưới sự chỉ huy của Bàng Huân. Khi trước vào năm 864 để đối phó với các cuộc tấn công của nước Đại Lý, Ý Tông đã hạ lệnh tuyển mộ 3000 quân sĩ ở Từ châu đến phòng thủ ở Quế châu[16] trong vòng ba năm. Nhưng khi thời hạn đã hết vào năm 868 thì Từ Tứ quan sát sứ Thôi Ngạn Tăng muốn binh sĩ ở lại phòng thủ thêm một năm nữa, khiến quân sĩ nổi giận. Họ cùng nhau nổi dậy chống lại triều đình, tôn Lương liệu phán quan Bàng Huân làm thủ lĩnh[17]. Quân nổi dậy cướp bóc khắp nơi rồi trở về Từ châu, quan lại địa phương không sao chống lại được. Sau nỗ lực hòa giải hòa giải thất bại của triều đình, quân nổi dậy trở về Từ châu vào tháng 9 ÂL năm 868 và chiếm giữ nơi này, gây sức ép buộc triều đình chấp thuận cho họ chiếm giữ. Không được chấp thuận, quân Từ châu tiến hành cướp bóc, quấy nhiễu các vùng lân cận, triều đình cũng không thể ngăn chặn. Đến tháng 10 ÂL, loạn binh chiếm được Bành Thành, Bàng Huân dâng biểu cầu phong lên triều đình, Ý Tông không chấp nhận. Do vậy, Bàng Huân chính thức tuyên bố li khai. Ý Tông bèn cử Hữu kim ngô đại tướng quân Khang Thừa Huấn làm Nghĩa Thành tiết độ sứ, Từ châu hành doanh đô chiêu thảo sứ; Thần Vũ đại tướng quân Vương Yến Quyền làm Từ châu bắc diện hành doanh chiêu thảo sứ; Vũ Lâm tướng quân Đái Khả Sư làm Từ châu nam diện hành doanh chiêu thảo sứ, kết hợp với binh lực của các bộ tộc Sa Đà, Khiết Đan, Thổ Dục Hồn... cùng nhau tiến đánh Bàng Huân. Chiến sự kéo dài sang năm 869. Vào cuối năm này, Khang Thừa Huấn mới chiếm lại được Từ châu, Bàng Huân tử trận. Ngày Tân Sửu tháng 10 năm đó, cuộc nổi dậy bị đánh dẹp hoàn toàn.

Cuối năm 869, Lý Sư Vọng giết chết sứ giả Đại Lý là Dương Tù Khánh, khiến hoàng đế Tù Long tức giận, đem quân tấn công vào trấn Định Biên. Lý Sư Vọng không chống đỡ nổi, triều đình lại phải cử Đậu Bàng lên thay Sư Vọng nhưng cũng không thể đánh bại Nam Chiếu. Sau đó Nam Chiếu chiếm được nhiều vùng đất gần biên giới, bao vây Thành Đô. Cuối cùng Ý Tông bổ nhiệm Cao Biền làm Tây Xuyên tiết độ sứ, sáp nhập Định Biên vào Tây Xuyên như cũ thì quân Đại Lý mới rút lui, nhưng triều đình cũng tổn thất nặng nề về nhân mạng và của cải.

Hậu kì (870 - 873)

Năm 870, do sự gièm pha của tể tướng Lộ Nham cùng Hàn lâm học sĩ Vi Bảo Hành (chồng của công chúa Đồng Xương), Ý Tông đã hạ lệnh bãi chức của Khang Thừa Huấn và lưu đày ông ta đến Ân châu làm Tư mã. Tể tướng Tào Xác cũng bị bãi chức, dời làm Tiết độ sứ Trấn Hải. Con rể Ý Tông là Vi Bảo Hành được phong làm tể tướng.

Tháng 8 ÂL năm 870, con gái yêu của Ý Tông là Đồng Xương công chúa lâm bệnh qua đời. Ý Tông cảm thấy đau buồn và tức giận, đã cho giết Hàn lâm y quan Hàn Tông Thiệu và hơn 20 người khác do không tận tình cứu chữa cho công chúa; thân tộc của họ bị giam vào ngục ở Kinh Triệu. Tể tướng Lưu Chiêm và Kinh Triệu[18] doãn Ôn Chương nghe tin đều dâng lời can gián, nhưng Ý Tông không nghe. Không lâu sau, Lưu Chiêm bị bãi làm Khang châu thứ sử rồi lại bị đày ra Hoan châu; và Ôn Chương bị bãi làm Chấn Chân tư mã, Ôn Chương uất ức tự vẫn. Các đại thần thân tín với Lưu Chiêm như Cao Tương, Dương Tri Chí, Ngụy Đương đều bị đày đến Lĩnh Nam do sự xúi giục của Vi Bảo Hành. Sau đó Bảo Hành còn hợp mưu với Lộ Nham hạ độc giết chết Lưu Chiêm. Đầu năm 871, triều đình tổ chức lễ tang cho Đồng Xương công chúa, truy tặng là Vệ Quốc Văn Ý công chúa. Chi phí dùng cho buổi lễ này cực kì tốn kém, thể hiện sự xa xỉ tột cùng của vua Ý Tông. Do triều đình hỏa táng công chúa và đốt theo rất nhiều vàng bạc nên nhà họ Vi cũng thừa nước đục thả câu, tranh thủ kiếm chác được rất nhiều kim ngân còn sót lại từ trong đống tro tàn. Ý Tông còn dùng quần áo, phục sức mỗi loại 120 cái để chôn theo công chúa, còn cẩm tú, châu ngọc cùng nhiều vật dụng khác cũng nhiều vô kể, đến nỗi những người đứng cách xa 120 lý cũng nhìn thấy ánh sáng từ những vật dụng này chiếu vào mắt. Ý Tông còn ban 100 hộc rượu, bánh và 40 con thác đà cho nhà họ Vi. Ông cùng Quách Thục phi (mẹ Đồng Xương) vô cùng thương nhớ công chúa nên đã hạ lệnh cho nhạc công sáng tác ra khúc thán bách niên có âm điệu ai oán thê lương, cho nghệ sĩ biểu diễn. Số nghệ sĩ là hơn 100 người, được bố trí vàng bạc châu báu làm thủ sức, dùng một tấm lụa dài 800 thất làm thảm múa. Khi những người này ca múa xong thì vàng bạc rơi đầy bao phủ khắp cung điện.

Sau khi công chúa qua đời, nhà họ Vi vẫn được Ý Tông đối xử rất tử tế, Vi Bảo Hành làm tể tướng và rất được tín nhiệm, cùng với Lộ Nham nắm quyền triều chính; nhưng sau đó thì hai người bất hòa với nhau, Bảo Hành tố cáo Lộ Nham trước mặt Ý Tông, khiến Nham bị biếm làm Tiết độ sứ Tây Xuyên. Từ đó một mình Vi Bảo Hành nắm quyền, chuyên quyền bất pháp, hãm hại những người không cùng phe cánh, uy chấn trong ngoài, tham ô hối lộ khiến nền chính trị ngày một xuống dốc. Đầu năm 872 Ý Tông phong cho Lưu Nghiệp cùng Triệu Ẩn lên nắm giữ tướng vị cùng với Vi Bảo Hành. Ngoài ra đối với nhà ngoại của công chúa là Quách thị, Ý Tông cũng hết sức che chở. Năm 872, em Quách Thục phi mưu đồ đại sự, đại thần Vi Ân Dụ tố giác lên triều đình. Ý Tông không những không tra xét mà còn đánh chết Ân Dụ. Sau đó mỗi khi đại thần nào tố cáo người của Quách thị thì đều bị quở mắng hay xử phạt rất nặng. Lúc này thì hoàng thất, đặc biệt là các công chúa ngày một kiêu ngạo, hống hách, dâm loạn không còn biết tới tôn ti lễ giáo gì nữa.

Tháng 3 ÂL năm 873, Ý Tông cho rằng có cốt Phật ở trong chùa Pháp Môn, bèn sai sứ nghênh đón về cung. Quần thần cực lực can gián, nói rằng xưa kia Hiến Tông hoàng đế cũng băng hà không lâu sau khi đón cốt Phật về cung. Nhưng vua Ý Tông không nghe mà lại bảo rằng:

Buổi lễ rước Phật được tổ chức rất xa hoa và tốn kém, đến tháng 4 ÂL thì Phật cốt được đưa vào kinh sư. Ý Tông ngự ở An Phúc môn, đích thân đến bái lạy, vừa bái vừa khóc, lại ban thưởng vàng bạc cho những phụ lão trong kinh thành từng thấy việc rước cốt Phật đời Nguyên Hòa khi trước. Rồi nghênh Phật cốt vào cấm cung, ba ngày sau mới đưa sang chùa An Quốc Sùng Hóa. Ít lâu sau Vi Bảo Hành lại gièm pha và bãi chức của tể tướng khác là Vương Đạc.

Ngày 12 tháng 8 năm 873 (Mậu Dần tháng 7 ÂL), Ý Tông lâm bệnh rất nặng không thể dậy được. Do trước đó ông không lập vị Hoàng tử nào làm Đông cung Hoàng thái tử chính vị Trữ quân nên các hoạn quan là Tả, hữu trung úy Lưu Hành Thâm, Hàn Văn Ước giả chiếu lệnh lập người con mới 11 tuổi của ông là Phổ vương Lý Nghiễm làm Hoàng thái tử vào ngày 14. Hôm sau, 15 tháng 8 (Tân Tị tháng 7 ÂL), Ý Tông băng ở điện Hàm Ninh, thọ 41 tuổi. Di chiếu cho Vi Bảo Hành nhiếp trùng tể. Lý Nghiễm đăng cơ, đổi tên là Huyên, xưng là Đường Hi Tông.